Ospa to bardzo zakaźna choroba, którą wywołują wirusy. Najczęściej dotyka dzieci w pierwszych latach życia, ale chorują na nią również dorośli. Co musisz wiedzieć o ospie? Jak ją rozpoznać? Ile trwa?
Ospa wietrzna – przyczyny choroby
Ospa u dzieci to choroba zakaźna, która przenoszoną jest przez wirus Varicella Zoster Virus, najczęściej drogą kropelkową. Czy oznacza to, że nie da się przed nią uchronić? Nawet dbając o siebie, czytając porady o zdrowiu na toczytam.pl lub innych serwisach tematycznych i wcielając je w życie, nie da się uniknąć chorowania. Choroby są częścią budowania odporności. W przypadku wirusów tym trudniej jest się przed nimi uchronić. Ospa przenosić się może nie tylko drogą kropelkową, ale nawet przez wiatr. Dzieci zarażają się zazwyczaj od innych osób chorych na ospę lub półpaśca, więc łatwo o epidemie ospy w przedszkolach. Szacuje się, że choruje 9 na 10 osób, które miały kontakt z osobą chorą na ospę. Wirus wywołujący ospę pozostaje w organizmie do końca życia. Może uaktywnić się wiele lat później w postaci półpaśca.
Ile trwa ospa?
U dzieci choroba ma zwykle łagodny przebieg. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku najmłodszych ospa wietrzna bardzo długo rozwija się w organizmie. Bywa, że pierwsze objawy pojawiają się dopiero po 3 tygodniach od zakażenia. Dziecko, które zaraża ospą wietrzną, może przenieść chorobę na kolejne osoby już na 2 dni przed pojawieniem się u niego wysypki. Tak więc chory często nie jest świadomy tego, że naraża kolejne osoby. Co więcej, możliwość zarażenia trwa aż do momentu przyschnięcia wszystkich pęcherzy i odpadnięcia strupków. Po ilu dniach to następuje? Zazwyczaj choroba trwa 7-10 dni, choć całkowite wygojenie zmian skórnych może trwać znacznie dłużej.
Ospa wietrzna – objawy
Choć mówi się, że u dzieci do 12. roku życia ospa ma łagodny przebieg, to jednak uważać powinni przede wszystkim rodzice noworodków, dzieci z niedoborami odporności i z chorobami skóry, w tym z atopowym zapaleniem skóry. U nich mogą pojawić się komplikacje. Przede wszystkim ospie towarzyszą objawy grypopodobne. Pojawia się gorączka, ból głowy i mięśni, pogorszone samopoczucie. Najgorsze do zniesienia jest jednak swędzenie skóry.
Jak wygląda ospa?
Po czym rozpoznać ospę? Najbardziej charakterystycznym objawem są zmiany skórne w postaci pęcherzyków i krostek. Uwidaczniają się w ciągu 2 dni. Zazwyczaj dotyczą całego ciała, ale głównie występują na twarzy i tułowiu. Zdarza się, że wysypka pojawia się w jamie ustnej, na powiekach i narządach płciowych. U chorego na ospę jej objawy można dostrzec we wszystkich formach jednocześnie. Na ciele pojawiają się zarówno plamki, jak i pęcherze z płynem, a nawet strupki.
Leczenie ospy – co pomaga na swędzenie?
W większości przypadków choroba ma łagodny przebieg, dlatego leczenie ospy jest tylko objawowe. Podaje się leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, preparaty przeciwko swędzeniu, w tym syropy przeciwhistaminowe. Pomocne mogą być krótkie, chłodne kąpiele w odkażającym nadmanganianie potasu. Dziecko powinno pić dużo płynów, wypoczywać i pozostać w domu.
Szczepienia na ospę – kiedy?
Ospa wietrzna to choroba, której można zapobiegać tylko i wyłącznie dzięki zastosowaniu szczepień ochronnych. Owszem, nie dają one 100% gwarancji, że do zachorowania nie dojdzie, ale jest ono mało prawdopodobne. Co więcej, nawet jeśli dziecko się zarazi, to przebieg choroby będzie znacznie łagodniejszy i ze zdecydowanie mniejszym ryzykiem powikłań.
Szczepienie na ospę zalecane jest wszystkim osobom, które jeszcze nie miały styczności z tą chorobą, zwłaszcza dzieciom i dorosłym, którzy mają z nimi kontakt. Co ciekawe, wykonanie szczepienia ma sens nawet wówczas, gdy dojdzie już do kontaktu z osobą chorą na ospę. Jeśli szczepionka zostanie podana w ciągu 72 godzin od kontaktu, to może nie dojść do rozwoju choroby. Z pewnością jednak jej przebieg będzie znacznie złagodzony.
To może być dość zaskakujące, ale w Polsce szczepienie na ospę jest szczepieniem zalecanym, a nie obowiązkowym. Z pewnością warto je wykonać u dziecka jak najszybciej to możliwe, czyli już po 9. miesiącu życia. Mówi się, że najlepiej jednak poczekać do 12. miesiąca życia, ale podać szczepionkę przed ukończeniem 18. miesiąca życia dziecka. Do pełnej ochrony zalecane są dwie dawki. Podaje się je w odstępie co najmniej 6 tygodni, optymalny odstęp od dawek to 3 miesiące.
